واژه ليزينگ (Leasing) در فرهنگهاي لغت و اصطلاحات اقتصادي به معنای اجاره، اجاره دادن، اجاره كردن و اجاره اعتباري است و در اصطلاح، نوع خاصي از قرارداد اجاره است كه بين دو يا چند نفر شخصيت حقيقي يا حقوقي بهمنظور بهرهبرداري از منفعت كالاي سرمايهاي يا مصرفي بادوام كه قابليت اجاره دارد، منعقد ميشود؛ بهگونهای كه در پايان قرارداد، مستاجر، مالك عين مستاجره شود.
گرچه شركتهاي ليزينگ انواع گوناگون دارند و در موارد خاص از قراردادهاي منحصر به فرد استفاده ميكنند، بهطور معمول معاملات مشابه و يكساني دارند و در اكثر موارد بر اساس مراحل ذیل رفتار ميكنند:
1 – درخواست كتبي مشتري:
مشتري طي فرم كتبي، تقاضاي خود را برای كالاي خاصي به شركت ليزينگ اعلام، و ميزان پيشپرداخت و نحوه پرداخت اقساط و مبلغ و تعداد آنها را اظهار ميكند.
2 – تهيه كالا:
شركت ليزينگ كالاي مورد تقاضا را از توليد كننده يا فروشنده آن خريداري و تملك ميكند و در مواردي ممكن است خود شركت ليزينگ توليدكننده كالا باشد.
3 – اجاره كالا:
شركت ليزينگ بر اساس قرارداد اجاره به شرط تمليك كالاي مورد نظر را به مشتري واگذار میکند و ضمن قرارداد متعهد ميشود چنانکه مشتري (مستاجر) مطابق قرارداد، اجارههاي ماهانه (يا فصلانه يا سالانه) را مرتب بپردازد، شركت در پايان قرارداد عين كالا را به ملكيت مشتري در ميآورد.
4 – تحويل كالا:
بعد از انعقاد قرارداد و دريافت پيشپرداخت، شركت، كالاي موردنظر را جهت استفاده در اختيار مستاجر قرار ميدهد.
5 – پرداخت اجاره بها:
مستاجر طبق زمانبندي مشخص، اجارهبهاي مورد توافق را به شركت میپردازد.
6 – تمليك كالا:
در پايان قرارداد، شركت، كالاي مورد اجاره را در مقابل قيمت معیني كه ابتداي قرارداد مشخص شده است يا بهصورت مجاني به تمليك مشتري در ميآورد.
شرایط محصولاتی که مشمول لیزینگ میگردند:
• محصول موضوع قرارداد در فهرست محصولات یا موضوعات دانش بنیان باشد.
• محصول می تواند واسطه ای یا سرمایه ای باشد.
محصول سرمایهای
• بادوام (دارای عمر مفید بالای حداقل 3 سال) باشد.
• درصد استهلاک برای آن در سیستم مالی لحاظ شود.
• قابلیت کارکرد مستقل و قابلیت شناسایی و ردیابی مستقل را دارا باشد.
• برای لیزینگ آماده فروش فوری (موجود درانبار) و برای استصناع نیاز به تولید یا ساخت باشد.
محصول واسطهای
محصول واسطهای کالایی است که در فرایند تولید قرار می گیرد و تبدیل به کالای نهایی می¬گردد.
در مورد لیزینگ کالاهای دانش بنیان، موارد زیر متصور است:
• لیزینگ به محصولات مصرفی تعلق نمیگیرد.
• نرم افزارهای تخصصی مورد تأیید کارگروه تأیید صلاحیت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مورد حمایت تسهیلات لیزینگ قرار می گیرند، نرم افزارهای عمومی شامل این تسهیلات نمی باشند.
• ملحقات اصلی و غیر قابل تفکیک کالای قابل لیزینگ محصول دانش بنیان، مشروط بر اینکه در کارکرد صحیح محصول نقش اساسی داشته باشند، می توانند در ارزش قابل لیزینگ محصول محاسبه گردند.
شرایط خریدار و فروشنده محصول با قابلیت لیزینگ
شرایط خریدار:
• خریدار میتواند دارای شخصیت حقیقی (افراد)، حقوقی غیر دولتی (شرکتهای خصوصی) و دولتی داشته باشد.
• وضعیت اعتباری خریدار بهعنوان گیرندة تسهیلات و متعهد بازپرداخت آن، قابل قبول ارزیابی شود.
• تضامین و وثایق مورد نیاز تعیین شده بر اساس نتیجة اعتبارسنجی خریدار (پذیرندة تعهد) تأمین شود.
• خریدار، گیرنده و متعهد تسهیلات است اما وجوه مربوطه مستقیماً به فروشنده پرداخت میشود.
• خریدار میتواند نصب کننده، مجری یا پیمانکار، بهره¬بردار، مصرف¬کننده نهایی، صادرکننده، عامل پخش یا توزیع و … باشد.
شرایط فروشنده:
• شرکت در زمان اخذ تسهیلات لیزینگ دانش بنیان باشد.
• شرکت ورشکسته نباشد.
• دارای ظرفیت تولید با وجود قراردادهای جاری و آتی باشد.
• در اختیار داشتن پیش قرارداد یا صدور پیش فاکتور معتبر که در آن مقدار، قیمت واحد، قیمت کل، زمان تحویل و حتی الامکان شرایط تحویل، تعهدات طرفین، نحوه پرداخت وجه، آموزش، مکان نصب و راه اندازی (در صورت نیاز)، خدمات پس از فروش و … وجود داشته باشد.
شرایط تسهیلات لیزینگ محصول:
• تسهیلات برای خرید محصولات دانش بنیان شرکتهای دانش بنیان تأیید صلاحیت شده که در قالب قرارداد (توافق نامه) رسمی به شرکتهای غیردولتی و غیرعمومی تحویل میشود، در نظر گرفته شده است.
• گیرنده و متعهد تسهیلات، طرف خریدارِ قرارداد (توافقنامه) رسمی است، هرچند وجوه مربوطه به فروشنده (شرکت دانش بنیان) پرداخت خواهد شد.
• اعطای تسهیلات باید مطابق ضوابط و مقررات صندوق بررسی و به تصویب کمیته اعتباری رسیده باشد.
• میزان تسهیلات حداکثر به میزان 70% ارزش کارشناسی شده محصول
• حداقل تسهیلات 200 میلیون ریال و حداکثر 50 میلیارد ریال برای هر خریدار محصول
• دوره بازگشت با احتساب دوره تنفس: حداکثر 36 ماه
• دوره تنفس: تا 6 ماه
• نرخ بهره سالانه 9 درصد در سال
• نرخ سود تسهیلات برای شرکت¬های توزیع و پخش به عنوان خریدار 16% در سال میباشد.
• در صورتی که میزان فروش شرکت دانشبنیان برای هر محصول معین، بیش از 5 میلیارد ریال باشد، مازاد فروش تا سقف 50 میلیارد ریال با نرخ 12% محاسبه می¬گردد.
• نرخ لیزینگ صادرات با نرخ 9% محاسبه می¬گردد.
• در صورتیکه کالا آماده تحویل نبوده و از خدمت استصناع استفاده شود، نرخ 12% خواهد بود.
• تعداد مراحل پرداخت به فروشنده 1 تا 4 مرحله با توجه به پیشرفت موضوع قرارداد (برای پرداخت¬های یک مرحله¬ای با عنایت به نظارت بر تحویل کالا، پرداخت وجه با نظارت در حین تحویل کالا صورت می پذیرد).
• برای فروش محصولات شرکت¬های دانش بنیان به خریداران متعدد در صورت تشکیل نخستین پرونده و تهیه گزارش اعتباری از وضعیت فروشنده و خریدار موارد بعدی فروش، صندوق از تکرار بررسی وضعیت فروشنده تا مادامی که توانمندی آن به تأیید کارگزار رسیده است خودداری خواهد کرد.
• صندوق¬های عامل مجاز خواهند بود با اتکا به منابع اخذ شده از سایر مراجع ذیربط از طریق یارانه تسهیلات، نرخ تسهیلات مزبور را تا درصدی کاهش دهند. اما در هر صورت تسهیلات ارائه شده صندوق نوآوری و شکوفایی با نرخ مصوب این دستورالعمل می¬باید به صندوق عودت داده شود.
• بهره برداری همزمان از انواع تسهیلات و سایر خدمات تعهدی صندوق، با تسهیلات توسعه بازار (لیزینگ) به شرط موجود بودن کالا در انبار فروشنده بلامانع است.
فرآیند اعطای لیزینگ به نقل از صندوق نوآوری و شکوفایی:
همانطور که پیش از این بیان شد، شرکتها و افرادی که برای فروش محصول خود، خواهان دریافت تسهیلات از صندوق نوآوری و شکوفایی میباشند، باید در قالب شرکتهای دانش بنیان اقدام نمایند.
برای ثبت درخواست جهت استفاده از تسهیلات لیزینگ ابتدا باید کاربرگ مربوطه را دانلود نموده و تکمیل فرمایید. این کاربرگ دارای 2 بخش فروشنده و خریدار میباشد که باید توسط شرکت دانش بنیان ارائه دهنده محصول (فروشنده) و همچنین شرکت خصوصی و یا شخص خریدار تکمیل گردد.
این کاربرگ اطلاعاتی در رابطه با سوابق مالی و فنی فروشنده و به خصوص محصول مورد معامله اشاره دارد و مورد سؤال واقع شده است و از سویی دیگر، جهت آشنایی با خریدار محصول، از نظر حقوقی، سوابق مالی و تواناییها تدوین شده است.
ابتده باید این فرم که در ادامه آمده است را تکمیل نموده و مستندات آنرا نیز حاضر نمایید دانلود و سپس نامهای را به عنوان شرح درخواست خود به صندوق نوآوری و شکوفایی فکس نمایید و با شماره تلفن 42170000 تماس حاصل نمایید و فکس درخواست خود را اعلام نمایید تا موضوع در آن نهاد پیگیری شود، لازم به دکر است شما می بایست در صورت تمایل صندوق پژوهش و فناوری کریمه را به عنوان کارگزار خود تعیین نمایید.
جهت دریافت کاربرگ دریافت اطلاعات شرکتهای درخواست کننده خدمات توسعه بازار محصولات دانش بنیان روی لینک کلیک نمایید.
انواع وثایقی که میتوان برای دریافت لیزینگ توسط خریدار ارائه شود:
1. ضامن معتبر
2. ماشین آلات و تجهیزات کارخانه
3. وثیقه ملکی
برای معرفی این وثایق به متقاضی، فرمهایی تدوین شده است که باید آنها را تکمیل کرده و در ارزیابی حضوری به کارگزاران ارائه نمایید. این فرمها به قرار زیر است:
1. فرم معرفی ضامن معتبر
2. فرم معرفی ماشین آلات و تجهیزات
3. فرم معرفی وثیقه ملکی
پس از تصویب مصوبه در کارگروه صندوق نوآوری و شکوفایی نوبت به انعقاد قرارداد با عامل اجرایی معرفی شده در مصوبه میرسد، الزامات این قرارداد و همچنین فرم درخواست قرارداد در ادامه است. میتوانید آنها را مشاهده و دریافت نمایید:
1. الزامات حقوقی انعقاد قرارداد تسهیلات با صندوق نوآوری و شکوفایی
2. فرم درخواست انعقاد قرارداد تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی
جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با شماره تماس: ۳۲۸۱۶۳۳۰ داخلی(۱۰9) تماس حاصل فرمایید.